Niedawno na profilach poświęconych II wojnie światowej pojawiły się dwa zdjęcia, które - według zamieszczonych opisów - przedstawiają żołnierzy nazistowskiego Niezależnego Państwa Chorwacji. Niestety, nie istnieją żadne dowody pozwalające na kategoryczne stwierdzenie przynależności państwowej tychże osób. W wypadku zdjęcia rzekomo przedstawiających żołnierzy 13. Dywizji Górskiej SS "Handżar" (1. Chorwacka) ewidentnie widać, że jest to zdjęcie współczesne i widnieją na nim rekonstruktorzy.
 |
źródło:
|
W wypadku handżarowców już pobieżnie spojrzenie na zdjęcie zdradza, że nie pochodzi z lat 1943-1945 (okres istnienia dywizji). Mianowicie, w tym czasie nie były stosowane kody kreskowe, ani nie lubowano się w zadrukowywaniu tylnej okładki. Warto też zwrócić uwagę na odbicie lewej dłoni "żołnierza" trzymającego książkę na przedniej okładce. Już samo to pozwala na stwierdzenie, że fotografia nie pochodzi z lat czterdziestych ubiegłego wieku. I nawet okładka, nawiązująca do wydań przedwojennych, nie jest w stanie wprowadzić nas błąd. Niemniej, spotkałem się z uwagą, że [...]
zdjęcie jest prawdziwe. Znam je. W takim wypadku nie pozostaje nic innego, niż zastanowienie się nad innym szczegółem. Otóż, pod oryginalnym tytułem
Mein Kampf widnieje podtytuł w języku włoskim:
La mia battaglia. Oczywiście, nie byłoby nic dziwnego w tym, że niektórzy Chorwaci służący w "Handżarze" znali język włoski, ale... W tym czasie opublikowano dwa wydania książki Hitlera (
La mia battaglia, 1934;
La mia vita, 1938) i żadne z nich nie miało niemieckojęzycznego nadtytułu. Książka z zdjęcia zaś została wydana w 2016 r. (dwutomowa edycja krytyczna; spod lewej dłoni trzymającego nawet wystaje fragment napisu
Volume).
 |
źródło:
|
Drugie zdjęcie zostało opublikowane w kilku miejscach winno przedstawiać "chorwackie samochody pancerne Steyer [!] 1500A w Bośni". Tutaj problem jest nieco trudniejszy, niż w wypadku wyżej omówionego zdjęcia. Niemniej, istnieje kilka przesłanek pomocnych w ustaleniu czasu powstania zdjęcia oraz prawdopodobnej przynależności pojazdów.
Sposób pomalowania samochodów pancernych wskazuje na to, że zdjęcie nie powstało przed wiosną 1943 r. W tym czasie Niemcy wprowadzili widoczne na zdjęciu malowanie pojazdów.
Samochody najprawdopodobniej należały do sił niemieckich. Za taką możliwością przemawia kilka przesłanek. Pierwszy pojazd ma na burcie namalowany Balkenkreuz. Chorwaci wprawdzie pozostawali oryginalne malowanie otrzymanych pojazdów, ale na ich burtach umieszczali swoje oznaczenia (szachownicę i - w przypadku oddziałów ustaszowskich - literę U w stylizowanym rombie). Na uwadze należy mieć i to, że większość pojazdów pancernych w wojskach chorwackich (zarówno w
domobranstwie, jak i w przypadku ustaszów) miała pochodzenie włoskie. Oprócz tego, w zachowanym materiale źródłowym pod nazwą
Steyr rozumiano samochód pancerny AGDZ używany przez policję niemiecką w akcjach przeciwpartyzanckich. I już na sam koniec - inną kwestią jest to, że Niemcy przekazali stronie chorwackiej samochody
Steyr wyłącznie w wersji dowódczej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz